Αθήνα, 06 Αυγούστου 2022
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ενδιαφέρετε για κάθε οικοσύστημα που στηρίζει την βιοποικιλότητα της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε έτσι να μην εκφράσει δημόσια την θλίψη του για την φωτιά που πήρε μεγάλες διαστάσεις στο Εθνικό Πάρκο της Δαδιάς και κατέκαψε σημαντικές εκτάσεις. Οι εκτάσεις αυτές αποτελούν πολύτιμα ενδιαιτήματα για ημερόβια είδη αρπακτικών πουλιών, όπως ο Χρυσαετός, ο Κραυγαετός, ο Φιδαετός και ο Γερακαετός αλλά και για νυκτόβια, όπως ο Μπούφος και ο Χουχουριστής, καθώς και για άλλα μικρότερα δασόβια είδη όπως το Ξεφτέρι, το Σαΐνι και το Διπλοσάϊνο.
Ο νομός Έβρου άλλωστε, αλλά και η ευρύτερη περιοχή της Δαδιάς φέρει δεκάδες τοπωνυμία και ιστορικές μαρτυρίες (π.χ. το χαμένο χωριό Οπάν που βρισκόταν κοντά στην Δαδιά, άνηκε σε δογαντζή, δηλαδή γερακάρη) που καταδεικνύουν την ανάπτυξη της Ιερακοθηρίας τόσο κατά τους ιστορικούς χρόνους αλλά και παλιότερα στην περιοχή. Ο Κλαύδιος Αιλιανός καταγράφει ένα περίεργο και ιεροπρεπές για την εποχή εκείνη θέαμα, την θαυμαστή και μοναδική στην Ελληνική αρχαιότητα συνεργασία Θρακών με εξημερωμένα γεράκια στο κυνήγι των άγριων πουλιών.
Τα πολύτιμα αυτά ενδιαιτήματα, για τα ημερόβια και νυκτόβια είδη αρπακτικών πουλιών της Δαδιάς, θα πρέπει να διαφυλαχτούν ως τέτοια και η όποια μεταπυρική διαχείρισή τους να μην παρεκκλίνει στο ελάχιστο από το σκοπό της διατήρησης αυτών των μοναδικών αρπακτικών που είναι και ο σκοπός ανακήρυξης της προστατευόμενης περιοχής ως Εθνικού Πάρκου. Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας θα παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στην μεταπυρική διαχείριση στα δάση του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς και θα ενημερώνει τους πολίτες και τα μέλη του.
Τα δάση του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς είναι διαχειριζόμενα δάση στο σύνολό τους και διαχειρίζονται με μελέτες που έχουν συνταχθεί από την Δασική Υπηρεσία. Οι μελέτες αυτές έχουν θέση ως σκοπό της διαχείρισης των δασών του Εθνικού Πάρκου την διατήρηση των αρπακτικών. Οι επονομαζόμενοι «πυρήνες» (Ζώνη Α) του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς, αποτελούν Περιοχές Προστασίας της Φύσης (Ν. 1650/1986, άρθρα 18 και 19 όπως ισχύουν) και διαχειρίζονται από το 2017 από την Δασική Υπηρεσία με βάση το εγκεκριμένο Ειδικό Διαχειριστικό Σχέδιο της Ζώνης Α του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς. Με την εφαρμογή του σχεδίου αυτού η Δασική Υπηρεσία στους δρόμους Β κατηγορίας που διασχίζουν τη Ζώνης Α είχε δημιουργήσει εκτεταμένες στεγασμένες αντιπυρικές πλάτους μεγαλύτερου των εξήντα μέτρων. Ο σχεδιασμός ήταν οι ζώνες αυτές να αποτελέσουν θέσεις στις οποίες θα μπορούσε κανείς να οχυρωθεί και με επιπλέον υλοτομίες όπου χρειάζονταν αλλά και την χρήση μηχανημάτων έργου αλλά και πυροσβεστικών οχημάτων και πεζοπόρων τμημάτων να ανακόψει την πορεία της φωτιάς. Στις θέσης αυτές θα μπορούσε να βρει εφαρμογή και η μέθοδος της κατάκαυσης και του αντιπύρ (ΦΕΚ 3232/Β/23-06-2022).
Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας θλίβεται, διότι η πυρκαγιά που ξεκίνησε εκτός της Ζώνης Α με χαμηλή ένταση ανέμου, εισήλθε σε αυτή και μετά από σχεδόν 24 ώρες από την έναρξή της πέρασε από της εκτεταμένες στεγασμένες αντιπυρικές που είχε δημιουργήσει η Δασική Υπηρεσία χωρίς να βρει κανένα εμπόδιο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, η πυρκαγιά πριν φτάσει στους δρόμους Β κατηγορίας στεγασμένες αντιπυρικές πλάτους μεγαλύτερου των εξήντα μέτρων) συνάντησε στο διάβα της κάθετα αλλεπάλληλα αρκετά χιλιόμετρα δρόμων Γ κατηγορίας (=στεγασμένες αντιπυρικές πλάτους μεγαλύτερου των σαράντα πέντε μέτρων) χωρίς επίσης να της παρεμβληθεί κανένα εμπόδιο. Τα επόμενα εικοσιτετράωρα η πυρκαγιά πήρε μεγάλες διαστάσεις. Το νότιο δυτικό μέτωπο σταμάτησε σε προ-υπάρχουσα στεγασμένη αντιπυρική (περιοχή Αεροδρόμιο) της Δασικής Υπηρεσίας την οποία επέκτεινε με την βοήθεια του στρατού. Το βορειοανατολικό μέτωπο έκαιγε σχεδόν ανεξέλεγκτο. Οι υλοτόμοι, οι εθελοντές κάτοικοι του χωριού επιδεικνύοντας απαράμιλλο θάρρος, ο στρατός και οι πυροσβεστική έσωσαν δυο φορές το χωριό Δαδιά (την τρίτη και τέταρτη μέρα της πυρκαγιάς).
Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας εκτιμά ότι η πυρκαγιά βραχυπρόθεσμα επηρέασε σημαντικά τους πληθυσμούς των ημερόβιων ειδών αρπακτικών πουλιών, όπως ο Χρυσαετός, ο Κραυγαετός, ο Φιδαετός και ο Γερακαετός αλλά και των μικρότερων δασόβιων ειδών όπως το Ξεφτέρι, το Σαΐνι και το Διπλοσάϊνο επηρεάζοντας την ετήσια παραγωγικότητά τους. Μακροπρόθεσμα, η πυρκαγιά ίσως να έχει θετική επίδραση στους πληθυσμούς των αρπακτικών γιατί αύξησε την ετερογένεια του οικοσυστήματος και τα διάκενα στο δάσος, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί μέσα από την συστηματική παρακολούθηση των πληθυσμών τους και προϋποθέτει ότι η μεταπυρική διαχείριση θα σχεδιαστεί με γνώμονα την διασφάλιση της ποικιλότητας των αρπακτικών και όχι την ανεξέλεγκτη απόληψη του καμένου ξύλου.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά την πλήρη στελέχωση του Δασαρχείου Σουφλίου για να διασφαλιστεί η σωστή επίβλεψη των έργων.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά να μην κοπεί κανένα δέντρο φωλιάς αρπακτικού ακόμη και αν έχει καεί.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά να μην κοπεί κανένα δέντρο που δεν έχει καεί.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά η υλοτομία των πλήρως αποτεφρωμένων κορμών μέσα στην Ζώνη Α του Εθνικού Πάρκου να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2023 μετά το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά να δοθεί η ίδια βαρύτητα με τις καμένες εκτάσεις, στην δασική διαχείριση και στις εργασίες πρόληψης πυρκαγιών (καλλιέργεια της νεοφυτείας, πυκνοφυτίας, στεγασμένες αντιπυρικές) στις μη καμένες εκτάσεις του του Εθνικού Πάρκου για να προστατευτούν τα γειτονικά ενδιαιτήματα υποδοχής των αρπακτικών.
- Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας ζητά να δοθεί άμεσα χρηματοδότηση για την καλλιέργεια της νεοφυτείας στις καμένες εκτάσεις του 2011 στην περιοχή της Λευκίμης και η εφαρμογή των καλλιεργητικών εργασιών να γίνει με γνώμονα την ευνόηση των δένδρων φωλιάς του μέλλοντος για τα αρπακτικά πουλιά.
Ο Σύλλογος Ελληνικής Ιερακοθηρίας δηλώνει ότι, θα παρακολουθεί στενά την μεταπυρική διαχείριση τόσο των καμένων εκτάσεων όσο και των ενδιαιτημάτων υποδοχής των αρπακτικών στις γειτονικές με τις καμένες εκτάσεις άκαφτες δασωμένες επιφάνειες και θα παρεμβαίνει διατυπώνοντας την επιστημονική του άποψη κάθε φόρα που θα το κρίνει απαραίτητο. Παράλληλα θα συνδράμει στην παρακολούθηση των πληθυσμών των αρπακτικών πτηνών στην ευρύτερη περιοχή.